Presencing Institute vraagt: ``Hoe kunnen we gezamenlijk nieuwe creatieve oplossingen creëren om jongeren te helpen?``
VERSLAG VAN PARTICIPATIEF ONDERZOEK MET MAYA JONGEREN
Sociale Innovatie; theater als interventie
In maart 2020 heeft Social Envoy 2 weken gewerkt in Izamal, The Yucatan, Mexico. We werden uitgenodigd vanuit onze participatie expertise om de interventie ‘Social Presencing Theater’ (SPT) verder door te ontwikkelen. SPT kan ingezet worden voor transities bij maatschappelijke uitdagingen, als situaties complex zijn en bestaande patronen doorbroken moeten worden om nieuwe ingangen te ontdekken. Deze werkvorm wordt vooral ingezet bij sociale vraagstukken en is ontwikkeld door Otto Scharmer en Arawana Hayashi van het Presencing Institute.
“Performance is continuous – it has no end. As are communities.”
Dit project met Maya jongeren staat voor een start van een grotere beweging. De lessen die we hieruit leren worden meegenomen naar andere projecten en verwerkt in research om breder te delen. De uitkomsten van de SPT interventie in Yucatan hebben impact op verschillende niveaus:
- Lokale community Izamal: Maya jongeren over een lange termijn helpen;
- Regionale Maya community: projecten opzetten met jongeren breder in de regio;
- SPT ontwikkeling: als werkvorm meer schaal en bewijsvoering krijgen d.m.v. onderzoeksrapporten.
“Everybody’s life is some kind of performance.”
Deelnemers aan het project
- Jongeren uit Izamal in de leeftijd van 11-13 jaar. Zij werden gevraagd om mee te werken aan een speciaal project verbonden aan school. De uitnodiging was samen een toneelstuk te creeren met dat wat je leert over jezelf en je klasgenoten. De inschrijving geschiedde op basis van vrijwilligheid en nieuwsgierigheid. Achtergrond van de jongeren uit deze community: er spelen verschillende problematieken zoals suïcide, huiselijk geweld en armoede. Deze kinderen werken overdag en gaan van 15.00-20.00 uur naar school.
- Jongerenwerkers vanuit de NGO La Vaca Independiente: “We seek to promote the development of educational, social and cultural agents with a transcendent sense of learning processes, of art, of systems and human potential.” De professionals (ofwel de vaca’s) werken direct met de Maya jongeren in Mexico samen.
- Professionals uit alle windstreken werden persoonlijk uitgenodigd door Claudia Madrazo, oprichter van La Vaca Independiente. De vraag was om twee weken van je tijd te investeren in dit project. Aanwezig waren ervaringsdeskundigen, theatermakers en acteurs uit New York en Mexico-stad, een filmmaker en fotograaf, een expert op het gebied van opstellingen. Wij waren gevraagd vanuit onze participatie expertise.
- SPT experts vanuit het Presencing Institute
Aanpak
Jongeren brengen hun sociale uitdagingen in door middel van theateropdrachten. Door het gebruik van non-verbale en lichaamstechnieken onderzochten we ‘stuck’-situaties in het persoonlijke leven van de jongeren. Dit leidt tot nieuwe inzichten en mogelijkheden bij de jongeren zelf én de jongerenwerkers. Tijdens de twee weken durende ‘reis’ werkten de jongeren nauw samen met elkaar, de aanwezige professionals en de jongerenwerkers. We benadrukten steeds dat iedereen meedoet en daarom onderdeel is van het sociale veld. Door samen te ervaren ontstaat er aandacht voor wat er is en welke mogelijkheden er zijn voor verandering. De uitgenodigde professionals gingen na de ontmoetingen met de jongeren aan de slag met alle inzichten. Zonder te oordelen of er betekenis aan te geven. Zinnen begonnen dan ook met “Wat ik zag…”, “Wat me opviel…” en/of “Wat ik deed…”. De aanpak zorgde voor het gezamenlijk prototypen van de toekomst die zich aandient. Het gezamenlijke prototype kreeg vorm in een theaterstuk dat we samen met de jongeren hebben uitgevoerd op het plein in Izamal.
Snapshots van onze ervaringen
Verkennen
Afgelopen zaterdag was de eerste dag van 3 in totaal waar we aan de slag gingen met de jongeren uit Yucatan. Geweldig om te ervaren hoeveel informatie er is uitgewisseld. Tussen oud en jong, met en zonder woorden, elkaar wel of niet kennen. Deze dagen zijn wij als ‘social art’ groep aan het werk met wat we hebben gezien, gehoord en gevoeld. Om dat uiteindelijk weer terug te geven aan de jongeren zelf. Zeer boeiende manier van werken!
Verdiepen
Dag twee met de schoolgaande jongeren hier in Izamal, Yucatan. Een verdieping op de ‘stucks’ van dag 1. De uitwisseling van ‘social acts’ (kleine stukjes theater) gaf zeer veel voldoening en inzicht in belangrijke thema’s. Zowel voor de jongeren als voor ons als actie onderzoekers. Op de foto zie je jongeren reflecteren op de twee bijeenkomsten met ons als groep. Wat heb je geleerd, wat neem je mee, wat wil je wegschoppen en wat heb je gevoeld. Nu werken we 2 dagen aan een groter theaterstuk die we vrijdag gaan uitvoeren op een openbaar plein in Izamal.
Uitvoeren
Afgelopen vrijdag was ‘performance dag’. Samen met de jongeren hebben we een ‘opgetreden’ op een plein in Izamal. Het stuk was een uitkomst van alles wat zowel de jongeren als wij geleerd hebben. Persoonlijk en van elkaar. Wat de jongeren teruggaven was o.a. “Ik heb mijn vrienden beter leren kennen”, “ik heb nieuwe vaardigheden geleerd”, “ik heb dingen gedaan die ik eerder niet durfde”. Inzichten voor de lokale NGO zijn “onze jongerenwerkers kunnen en mogen echt werken vanuit hun authenticiteit in plaats van vaste formats en patronen”, “Er was een collectief creatief proces richting de performance”, “er waren verschillende manieren om te luisteren zoals ‘bodywork’ (social presencing theater)”. Een resultaat is dat de directeur van deze school heeft aangegeven de volgende keer met een aantal leraren ook mee te willen doen in het proces. En ook hebben andere scholen hun interesse getoond.
“An individual can’t make a change. You need the collective system to make a shift”
- OpdrachtgeverPresencing Institute en NGO La Vaca Independiente
- Onze rolVerdieping participatie || Aanbieden van werkvormen ||Coaching
- ResultaatResearch document || Programmaontwikkeling SPT || Inspiratie