ZoZijn vraagt: ``Hoe vergroot je klein geluk in de driehoek cliënt, verwant, professional?``
INTERVIEW MET RON VAN BERKEL, BELEIDSMEDEWERKER BIJ ZOZIJN, OVER HET PROJECT KLEIN GELUK
Focus op ‘de driehoek’
In de zorg is de driehoek van cliënt, familie en professionals belangrijk. ‘Zij maken de zorg,’ is het heersende adagium. Dan is het eigenlijk gek dat die driehoek niet vanzelfsprekend met elkaar in gesprek is, zo vonden Paulien en Tanneke. Dat is de kracht van de afstand die zij hebben. Ze verwonderen zich over zaken die voor ons vanzelfsprekend zijn en spreken zich daarover uit. De driehoek moest dus met elkaar aan tafel. Op een informele manier met elkaar in gesprek gaan over wat hen gelukkig maakt. En dan niet alleen over het geluk van de cliënt, maar ook over dat van de professional en de familie.
FNO Subsidieprogramma
Het subsidieprogramma Klein Geluk van FNO is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van leven van mensen met een langdurige beperking. Een programma dat vaak geld beschikbaar stelt voor incidenteel geluk: taxivervoer voor een uitje of een duofiets voor een fietstochtje in het weekend. Paulien en Tanneke van Social Envoy en ik vroegen ons af of het mogelijk was om in het alledaagse het klein geluk te vergroten. Daarbij minder in materieel en meer in aandacht denkend. We vroegen subsidie aan voor een actieonderzoek naar óf en hoé het delen in klein geluk het welzijn van cliënten, professionals en familie verbetert. En die subsidie kregen we.
De start
In drie verschillende groepen- twee woongroepen met mensen met een verstandelijke beperking, en één dagbestedingsgroep met cliënten met niet-aangeboren hersenletsel- werd het actie-onderzoek verricht. Paulien en Tanneke startten op elke woongroep met een kennismaking. Ze kookten samen met de cliënten en professionals van de groep een diner of maakten een high tea. De tafels werden mooi gedekt en alle medewerkers en cliënten waren uitgenodigd. Op informele wijze legden ze uit wat er ging gebeuren. Voor zover er al drempels waren, werden die direct geslecht. Ze hadden oprechte aandacht voor iedereen. Als vanzelf ontstonden meteen mooie gesprekken, terwijl dat nog helemaal niet het doel was.
” Ik was onder de indruk van hoe Paulien en Tanneke met oog voor iedereen het gesprek wisten te sturen naar de kern. “
Het gesprek
De daaropvolgende weken gingen alle cliënten met hun begeleider en een naaste aan tafel. Paulien en Tanneke zaten als onderzoekers en facilitators aan tafel. Met het idee dat ze alleen zouden toekijken. De speciaal voor deze gelegenheid gemaakte deskkaarten zouden als gespreksleidraad dienen. Dat bleek vaak een brug te ver. Een gespreksbegeleider was meestal nodig, omdat de situatie voor de meeste mensen nieuw en onwennig was. Ik zat wel eens bij zo’n gesprek en was onder de indruk van hoe Paulien en Tanneke met oog voor iedereen het gesprek wisten te sturen naar de kern. Met hun ervaring en sensitiviteit wisten ze het goede gesprek op de goede manier te voeren.
Pareltjes
Soms was het pittig. Bij geluk denken mensen vaak in hele grote dingen. Het is dan zaak om een lange adem te hebben en de aandacht telkens terug te krijgen naar het alledaagse. Maar als iemand kanker heeft en maar één wens heeft, om beter te worden, dan kan je daar niet aan voorbij gaan. Vele gesprekken bleken pareltjes. Voor ons, maar vooral voor de mensen aan tafel. Ik herinner me een medewerker die vertelde over het schillen van een appeltje. Normaal gesproken deed ze dat snel. Nu had ze de appel in een vorm van een ster neergelegd voor de cliënt. Het leidde tot een blije cliënt omdat het zo als ‘hapje’ werd gepresenteerd. De dankbaarheid bezorgde de begeleider een fijne dag. En toen later de ouders van de betreffende cliënt deelgenoot werden van dit moment, deelden ook zij in dit kleine geluk.
“Tijdens de jaarlijkse POP gesprekken vinden we het moeilijk om mee te praten en weten we niet precies wat onze rol is. Vandaag konden we meedoen en er zijn voor onze zus “
“Ik heb na het hersenletsel mijn creatieve kant ontdekt en wil dat graag delen met mijn dochter tijdens de dagbesteding.”
Het delen van geluk verhoogt het geluksgevoel van anderen
Dat de driehoek met elkaar aan tafel zat, was op zich al bijzonder en bijzonder nuttig. Cliënten, familieleden en professionals vonden het praten over hun dagelijkse geluksmomenten heel waardevol. Het bleek dat het delen van geluk het geluksgevoel van de anderen aan tafel verhoogde. En tegelijkertijd gaf het allerlei nieuwe inzichten over de ander.
” Mooi om stil te staan bij dingen die er echt toe doen en daar de tijd voor te nemen i.p.v. in het voorbijgaan. “
- OpdrachtgeverZozijn biedt zorg, begeleiding en ondersteuning aan mensen met een beperking.
- Onze rolConceptontwikkeling Klein Geluk || Vormgeving dialoogdeck || Uitvoering 3 pilots || Coaching medewerkers
- ResultaatVergroten gelukservaring || Samen leren en reflecteren || Klein Geluk centrale plek op strategische kaart